کتاب راهكارهاي گسترش نوآوري در مؤسسات آموزش‌عالي

مقدمه 

با پیشرفت‌های روز افزون علم و فناوری و جریان گستردگی اطلاعات و ارتباطات جوامع امروزی بیش از پیش دچار پیچیدگی و چالش شده است. لذا هر جامعه و سازمانی برای بقاء و جلوگیری از رکود و عقب ماندگی نیازمند تحول و نوآوری است. و از آنجا که نو آوری تغییری است معنی دار که برای بهبود خدمات و فرآیندهای سازمانی و ایجاد ارزش‌های جدید برای ذی‌نفعان سازمان‌ها صورت می‌گیرد برای دستیابی به تمامی ابعاد مقوله‌ی نوآوری باید بر تمامی بخش‌های یک سازمان متمرکز شد.
در این بین دانشگاه‌ها به عنوان سازمان‌هائی که نقش اساسی در تولید اندیشه‌های جدید و نیز انباشت و انتقال دانش جدید دارند و به صورتی روزافزون نیازمند به روزسازی و ارتقاء نوآوری هستند که مورد توجه ما در مطالعه‌ی پیش‌رو قرار گرفته‌اند. از میان مدل‌های تعالی کیفیت و نوآوری نیز مدل مالكوم بالدريج  را در نظر گرفته‌ایم که بر مبنای این مدل سازوکارها و مجموعه ارزش‌ها و مفاهیم کلیدی در قالب 8 معیار برای ارتقاء نوآوری تعریف شده است. از جمله مزایای عمده این مدل بر سایر مدل‌های تعالی عملکرد موجود مانند: مدل کانجی ، EQFM  و یا دمینیگ  این است که با توجه به مطالعه ما در حوزه‌ی محیط آموزشی دانشگاه این مدل مراکز آموزشی را دربرگرفته و شامل می‌گردد.

کیفیت آموزشی

از طرفی کیفیت آموزشی و پژوهشی از جمله دغدغه هائی است که همیشه نظام‌های دانشگاهی برای دستیابی به آن تلاش می‌کنند.
بنابراین ارتقای مستمر کیفیت آموزش عالی مستلزم استفاده از ارزیابی آموزشی است و لزوم استقرار یک سیستم ارزیابی کارآمد و هدفمند در نظام آموزشی عالی به منظور بررسی و ارزشیابی کیفیت و نوآوری‌های آموزشی امری اساسی است که شاید امروزه بیش از پیش نیاز به آن از طرف دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی احساس می‌شود. 
بر این اساس آنچه که نیاز است یک مدل یا ابزار است که فرآیندی سیستماتیک برای پیشبرد و مدیریت که با هدف بهبود عملکرد سازمان‌ها در کلیه ابعاد و ارتقای کیفیت طراحی شده باشد. اگر چه هیچ یک از الگوهای بهبود کیفیت بدون محدودیت نیست مفید بودن مدل بالدریج در آموزش عالی نسبت به سایر مدل‌های مشابه به روشنی مشخص است زیرا این معیار با شروع فرآیند بهبود و ارزیابی نظام یافته چهارچوب قابل اعتمادی را از طریق تغییرات همراه با نوآوری فراهم می‌کند.

راهکارهای گسترش نوآوری

پژوهش حاضر بنا بر تعاریفی که از مقوله نوآوری در مؤسسات آموزش عالی وجود دارد به بررسی راهکارها و روش‌هایی می‌پردازد که بر مبنای اصول هشت گانه مدل مالکوم بالدریج منجر به گسترش نوآوری در این مؤسسات می‌گردد. در این راستا با طرح پرسشنامه‌هایی در ارتباط با هر یک از معیارهای مدل و نیز انجام مصاحبه با افراد صاحب نظر در زمینه تحقیق به جمع‌آوری اطلاعات لازم پرداخته‌ایم که در نهایت بتوانیم بتوانیم به جمع بندی و نتیجه‌گیری از این نظرات راهکارهای مقتضی و مورد استفاده برای نوآوری را که بنابر تعریف فرآیند هدایت شده طرح ایده‌های جدید و دانش جدید در باب تولیدات و خدمات یک سازمان است بر مبنای مدل مالکوم بالدریج بیابیم.