منظومه مجنون و لیلی نظامی، شاعر پر آوازه ایرانی که در قرن ششم می زیست، توسط دیک دیویس به انگلیسی ترجمه شده و از سوی انتشارات پنگوئن منتشر شد.
انتشارات پنگوئن در وبسایت خود درباره منظومه لیلی و مجنون نظامی نوشت: منظومه عاشقانه ای که الهام بخش اریک کلایتون، خواننده بریتانیایی برای ترانه لیلا شد و لرد بایرون نیز آن را رومئو و ژولیت شرق نامید، در ترجمه ای جدید منتشر شده است. داستان عاشقانه ای از شرق که توسط شاعری سروده شده است که در ظرافت، تیزبینی و خلاقیت با شکسپیر مقایسه شده است. قصه دو عاشق که خانواده ها مانع وصال آن ها می شوند. این مجموعه مانند گشتی در ادبیات فارسی است در ترجمه ای که قدرت فوق العاده و ذوق هنری متن اصلی را به تصویر می کشد.
مجله پابلیشرز ویکلی در نقد این ترجمه نوشته است: یک داستان جذاب از عشقی ناممکن و اولین ترجمه منظوم از نظامی، شاعر قرن 12 میلادی با ترجمه ریتمیک دیوس که پر از تصاویر شعری بدیع و زیبا است.
لیلی و مجنون سومین مثنوی از مجموعه مثنوی هایی است که به خمسه نظامی معروف است. برخی معتقدند که مضامین پراکنده این داستان برگرفته از اشعار و افسانه های فولکور عربی است که نظامی رنگ و بوی ایرانی به آن بخشیده است.
لیلی و مجنون دختر و پسری نابالغ هستند که در مکتب خانه عاشق یکدیگر می شوند. اما خانواده ها مخالفت کرده و این عشق حتی به جنگ قبیله ای می انجامد. لیلی را شوهر می دهند اما او بیمار است و باعث ناکامی شوهر می شود. شوهر از شدت ناراحتی لیلی دق می کند و می میرد. لیلی به ذکر حق می پردازد و به مقام والای معنوی می رسد. سرانجام او می میرد و مجنون در آخرین دیدار بر سر گور لیلی به نور ایزدی دست پیدا می کند.
دیک دیویس، نویسنده، شاعر و مترجم انگلیسی تا به حال بیش از 20 کتاب از جمله ترجمه اشعاری از عطار، رباعیات حکیم عمر خیام، غزلیات حافظ، داستان های شاهنامه، ویس و رامین و داستان دایی جان ناپلئون را از خود به جای گذاشته است.