تفاوت رمان و داستان کوتاه چیست؟

ویلیام فاکنر، نویسنده برجسته آمریکایی، روزی گفت نوشتن داستان کوتاه به‌مراتب سخت‌تر از نوشتن رمان است. شاید از این حرف او تعجب کنید و تصور کنید که نویسنده حرفه‌ای مثل فاکنر که رمان‌های شاهکاری مثل خشم و هیاهو و آبشالوم آبشالوم را نوشته چرا نباید بتواند یک داستان کوتاه چند صفحه‌ای خلق کند؟

اگر این تصور به ذهن شما راه یافت حتماً فکر می‌کنید داستان کوتاه مختصر شده رمان است. یا رمان شکلی گسترده‌تر و بسط یافته از داستان کوتاه است. اما باید بگویم که این‌طور نیست.

پس فرق رمان و داستان کوتاه چیست؟

آیا تنها تفاوت این دو در حجم آن‌ها است؟

داستان کوتاه و رمان

داستان کوتاه و رمان هر دو جزو ادبیات داستانی به شمار می‌آیند که به صورت نثر نوشته می‌شوند. اصلی‌ترین تفاوت این دو مدت زمان مطالعه آن‌ها است. به این معنی که داستان کوتاه معمولاً از رمان کوتاه‌تر است. چون قرار است در یک نشست خوانده شود.

داستان کوتاه

داستان کوتاه روایتی کوتاه به نثر است که شخصیت‌ها و وقایع خیالی را روایت می‌کند. داستان‌های کوتاه طول مشخصی ندارند، اما بیشتر دستورالعمل‌های ناشران نشان می‌دهند که دامنه کلمات آن از ۱۵۰۰ تا ۳۰۰۰۰ کلمه باشد.

برجسته‌ترین ویژگی داستان‌های کوتاه این است که در یک نشست خوانده می‌شوند و خواننده را تحت یک اثر واحد قرار می‌دهد. ظهور این شکل ادبی در قرن نوزدهم اتفاق افتاد؛ یعنی دقیقاً یک قرن بعد از پیدایش رمان به همگان شناخته شد.

داستان کوتاه به‌سرعت در بین مردم شناخته شد و رواج پیدا کرد. یکی از مهم‌ترین دلایل محبوبیت آن هم کوتاهی آن بود که به نقل از ادگار آلن‌پو، اولین نظریه‌پرداز داستان کوتاه، خواندن داستان در یک نشست را برای خوانندگان فراهم کرد.

تفاوت داستان کوتاه و رمان

داستان کوتاه معمولاً برشی از زندگی یک یا چند شخصیت را روایت می‌کند. ولی رمان یا چند برهه یا کل زندگی یک یا چندین شخصیت را با احساسات و تفکرات او به همراه توصیفات طولانی‌تر ارائه می‌دهد. در رمان شخصیت اصلی ممکن است دچار تغییر و تحول شود؛ اما در داستان کوتاه فرصتی برای این کار نیست و ما فقط با قسمتی از زندگی آن شخصیت آشنا می‌شویم.

طول داستان

رمان‌ها از نظر حجم و طول داستان از داستان کوتاه طولانی‌ترند. همچنین کنش یا وقایع یک داستان کوتاه در مدت‌زمان کوتاهی اتفاق می‌افتد؛ بنابراین، ممکن است فقط شامل چند صحنه باشد.

مدت‌زمان مطالعه

داستان کوتاه معمولاً در یک نشست خوانده می‌شود. اما برای خواندن رمان بسته به حجم آن ممکن است در چند نوبت مطالعه شود.

طرح و پیرنگ

داستان کوتاه مثل رمان شامل یک طرح اصلی است اما دامنه آنها در مقایسه با رمان محدود است. رمان می‌تواند حاوی زیرمجموعه‌های بسیاری از یک طرح اصلی پیچیده باشد.

شخصیت‌پردازی

داستان کوتاه روی یک یا دو شخصیت متمرکز است و نسبت به رمان شخصیت‌های کمتری دارد و تقریباً هیچ شخصیت فرعی در آن وجود ندارد.  ولی رمان می‌تواند روی چندین شخصیت متمرکز شود.

بازه زمانی

داستان کوتاه به طور کلی یک دوره زمانی بسیار کوتاه را پوشش می‌دهد ولی رمان می‌تواند دوره‌های بسیار طولانی را در خود بگنجاند.